Mleko od lat uważane jest za bogaty w białko produkt, którego regularne spożywanie niezwykle korzystnie wpływa na nasz organizm. Najbardziej cenione jest mleko, w które zaopatrujemy się u lokalnych dostawców, gdyż mamy pewność, że jest świeże i pełne zdrowych mikroelementów. W sklepach najczęściej spotykamy mleko UHT, które uzyskuje się w procesie obróbki termicznej, przez co nie psuje się tak szybko, jak naturalne. Jakie są jego wady i zalety?
Plusy mleka UHT
Sterylizacja mleka, czyli podgrzanie go do temperatury 135-150°C, a następnie natychmiastowe ochłodzenie do temperatury 20°C, zabija bakterie, które powodują jego psucie. Dzięki takiej obróbce termicznej mleko UHT długo zachowuje świeżość, smak i wartości odżywcze oraz posiada nawet kilkumiesięczny termin przydatności. W okresie przechowywania nie ma konieczności schładzania go. Oznacza to, że możemy zaopatrzyć się w nawet kilka zgrzewek mleka UHT i składować je w temperaturze pokojowej, aż do momentu spożycia. Po otwarciu karton lub butelkę należy przechowywać w lodówce najdłużej przez 2 tygodnie. Obróbka cieplna, której poddaje się mleko UHT powoduje także zniszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych oraz zanieczyszczeń obecnych w surowym mleku. Z tego powodu mleko UHT nie wywołuje żadnych reakcji alergicznych, a mimo sterylizacji, zawiera taką samą ilość białka, wapnia i składników mineralnych, co mleko naturalne. Jego niepodważalną zaletą jest również niska cena oraz dostępność w niemalże każdym sklepie spożywczym. Na określenie jego dokładnych parametrów pozwala analizator mleka.
Minusy mleka UHT
Proces sterylizacji mleka powoduje zmniejszenie ilości tiaminy, folianów, witaminy C oraz witamin z grupy B. Zawartość tych składników zmniejsza się jednak także podczas zwykłego gotowania surowego mleka. Procesy termiczne mogą powodować nieodwracalne zmiany w zawartości składników odżywczych, dlatego niektórzy twierdzą, że w mleku UHT wyczuwa się delikatny posmak spalenizny. Poprzez sterylizację zabija się istniejące w mleku drobnoustroje, także te korzystne dla zdrowia człowieka. Przez nieobecność bakterii niemożliwy jest więc proces naturalnej fermentacji mleka UHT, co oznacza, że nie nadaje się do robienia jogurtów, kefirów i serów.