Na poprawne rozumienie pojęcia dobrostanu składają się trzy elementy. Pierwszym z nich naturalne, czyli zgodne z biologią danego zwierzęcia funkcjonowanie, drugim elementem są emocje, których zwierzę doświadcza, zaś trzecim zdolność zwierzęcia do wyrażania naturalnego behawioru zgodnego z etogramem danego gatunku. O tym, czy dane warunki są spełnione, mówi nam zachowanie zwierzęcia. Jeżeli zwierzę nie przejawia reakcji stereotypicznych lub stresowych, oznacza to, że warunki pozwalają na życie zwierzęcia zgodne z zasadą „pięciu wolności”.
O czym nam mówią zaburzenia zachowania u krów
Zaburzenia zachowania u krów świadczą o tym, że nie wszystkie ze wspomnianym „pięciu wolności” zostały spełnione i w związku z doświadczanym przez zwierzę stresem lub innym trudną dla niego emocją, zwierze nie może realizować naturalnych dla gatunku potrzeb. Trzeba wziąć pod uwagę to, jak zwierzęta postrzegają świat, a różni się on nieco od tego, czego doświadcza człowiek. Temple Grandin podkreśla na przykład, że krowy chętniej się poruszają po łuku niż po linii prostej, ponieważ jest to naturalny dla gatunku ruch. Mogą się też obawiać rzeczy pozostawionych przez pracowników w miejscach, w których dotychczas nie leżały i przez to narażać zwierzę na niepotrzebny stres i sprawiać, że odmówią one współpracy. Aby zatem ułatwić sobie prace i jednocześnie zadbać o komfort zwierząt należałoby wziąć pod uwagę owe doniesienia naukowe. Co najważniejsze, naukowcy dowiedli także, że komfort, jakiego zwierzę produkcyjne doświadcza, ma niebagatelny wpływ na jakość dostarczanego mleka. Odkryto także wpływ na ilość dzienną udoju.
O czym mówi zasada „pięciu wolności”
O utrzymaniu zwierząt gospodarskich zgodnym z zasadą „pięciu wolności” pisała wiele Temple Grandin, naukowiec zajmująca się tym tematem od lat. Pierwszą zasadą jest wolność zwierzęcia od głodu, pragnienia i nieodpowiedniej dla gatunku paszy. Tylko zwierze odpowiednio odżywione może być produktywne. Druga wolność, o której wspomina Grandin to wolność od odczuwanego dyskomfortu, zarówno fizycznego, jak i termicznego. O to można zadbać, zapewniając zwierzęciu miejsce schronienia przed warunkami atmosferycznymi, które jednocześnie zapewni krowom możliwość odpoczynku w pozycji leżącej, którą krowy preferują, także z tej racji, że jako przeżuwacze także w tej pozycji się pożywiają. Trzecią wolność spełnić można, dbając o odpowiednią diagnostykę i leczenie zwierząt, dbając o profilaktykę, aby zwierzęta były wolne od chorób, bólu i urazów. Czwarta wolność oznacza danie zwierzęciu możliwości do wyrażania naturalnego dla niego behawioru, czyli w przypadku krów również zapewnienia im towarzystwa osobników należących do ich gatunku. Krowy bowiem należą do zwierząt socjalnych i lepiej czują się w grupie o jasno zaznaczonej hierarchii. Grandin podkreśla, że nie powinno się tworzyć grup mniejszych niż cztery osobniki. Ostatnia wolność oznacza zadbanie o to, aby zwierzę nie doświadczało niepotrzebne cierpienia psychicznego. Rozumie się przez to emocje strachu, niepokoju. Przykładem może być lęk krów przed przedmiotami koloru żółtego. Dbając zatem o to, aby elementy w tym kolorze nie pojawiały się w otoczeniu krów, dbamy również o ich dobrostan, a pośrednio o ich mleczność i jakość tego mleka.
Jak sprawdzić jakość mleka?
Jak wynika z wyżej wymienionych argumentów, dobrostan krów ma niebagatelny wpływ na wytwarzane mleko, chociaż jakość tego produktu zależy również od innych czynników. W związku z tym, aby mieć pewność co do tego, że mleko jest czyste, zdrowe i pełnowartościowe, warto zdecydować się na analitykę mleka. Szczególnie przydatne są testy na antybiotyk w mleku, za pomocą których można przebadać surowiec na obecność antybiotyków z grupy beta-laktamowej oraz tetracyklin. Dzięki zastosowaniu testów na antybiotyki w mleku możemy mieć pewność co do bezpieczeństwa produktu.
